Educacion e sociedade en galicia gyanareycaluo I llOR6pp I S, 2011 13 pagcs Dosier documental 1 10 Pedagogía- Grupo 3 Sara Pereira Gómez Cristina Rey puente Ana María Rey Calvo Ángela Rodríguez Rey María Pena Méndez 1 Pedagogía- Grupo 3 Cristina Rey Puente Ana Maria Rey Calvo PACE 1 or13 Ángela Rodríguez Re to View nut*ge Maria pena Méndez A educación en Galici tercio do XX. Segundo a Lei Moyano, ¿Qué factor determina o número e a clase de escolas públicas?
Segundo a Lei Moyano, o factor determinante do número de escolas asi como a clase de escolas públicas de cada pobo, ven eterminado pola cantidade de habitantes que habitan nel. Os pobos con menos habitantes debían de xuntarse con outros pobos con máis densidade de poboación para crear una escola mentres os pobos con máis densidade de poboación podía crear a súa propia escola. Estas escolas debían contar cunha división grupal entre nenos e nenas.
Este non sería un criterio lóxico xa que deberían centrarse máis nas idades da xente. Sería moito máis loxico elaborar un censo entre os nenos de entre 6 e 9 anos a pesares de que naquela deficiencias nas vías de comunicación. A falta de recursos económicos daba tamén lugar a unha escolarización roblemática. 3. Solución alternativa ou suplementaria que se adopta para Galicia ante a aplicación da Lei Moyano, debido á súa inadaptación a realidade galega.
A solución alternativa levada a cabo para paliar os problemas da Lei Moyano foron os seguintes: impúxose decidir o número, clase, soldo e ubicación das escolas que puidesen ser asumidas polos municipios e adoptar as medidas axeitadas para albergar nos locais que reunisen as máis elementais condicións de habitabllidade, hixiénlcas e pedagóxicas. Cada municipio debía de contar coa súa propia escola elemental de nenas, ndependentemente da súa poboación máis para os pobos con numerosa poboación seguíase a respectara a Lei Moyano.
Outra novidade foi considerar como único distrito escolar a todo municipio que non contase con ningún núcleo de poboación superior aos cincocentos habitantes. Ademais os axuntamentos víanse na obriga de crear escolas incompletas para poder atender a toda a poboación pero se a situación financeira do concello non llo permitia,este podia establecer escolas de tempada para garantir que gran parte da poboación puidese desfrutar delas. 4. En que período se implanta realmente a rede escolar en Galicia.
Entre 1850 e 1860 créanse en Galicia algo máis de mil escolas, na década dos anos 50 é cando realmente ten lugar á implantación da rede escolar. Nos 40 anos seguintes só se crean 600. 5. Razóns que permiten explicar o incremento das dotacións escolares entre 1850 e 1860. 2 3 permiten explicar o incremento das dotacións escolares entre 1850 e 1860. A nivel provincial destaca en primeiro lugar, á privilexiada sltuación inicial de Ourense e tamén cama a atención Lugo. As provincias de A Coruña e Pontevedra son as que alcanzaron un desenvolvemento máis notable.
Este florecemento é confirmado or diferentes apreciacións cualitativas da época; Prosperidade Relativa e Lei Moyano. O desafogo económico( prosperidade relativa) que foi en parte pola inmigración, é o factor fundamental para a creación das escolas a que non chaga haber tal investimento económico sería imposible o proceso das escolas. Tamén a Lei Moyano podía ser unha razón para explicar o incremento de ditas dotacións escolares, ainda que non foi un factor determinante, pero axudou en parte á creación de escolas. 6.
Cal é o fenómeno máis destacado na área educativa durante o Sexenio Revolucionario. A situación de precariedade económica, fixo que os municipios se opuxeron á creación de novas escolas e incluso suprimiran algunhas das existentes durante o Sexenio Revolucionario. 7. Función que cumpre o ensino privado respecto do ensino público. A ensinanza pública constitúe basicamente un indicador do interese que tiña a Administración por fomentar o proceso de escolarización mentres que as privadas denotan a preocupación de certos segmentos da poboación por ingresar no mundo da cultura escrita.
O ensino privado complementa ó público e estas axudaban a cubrir o déficit das públicas. As escolas privadas eran n complemento das públicas pero á vez era un obstáculo para a creación das públic 3 escolas privadas eran un complemento das públicas pero á vez era un obstáculo para a creación das públicas. A administración pública desentendíase cando nunha parroquia existía unha escola privada porque segundo esta xa estaban os rapaces escolarizados. 8. Orde das provincias máis avantaxadas en razón do número de escolas por habitantes.
En canto as escolas públicas ó orde das provincias é o seguinte: Lugo, A Coruña, Pontevedra e Ourense. No que respecta as privadas: Ourense, A Coruña, Pontevedra e Lugo. E en xeral: A Coruña, Ourense, Pontevedra e Lugo. Ourense era a provincia a cal contaba co maior número de escolas públicas debido a súa distribución para a aplicación da Lei Moyano. Pola outra banda Lugo era a que maior escolas privadas presentaba debido a que a poboación estaba menos centrada e iso dificultaba a expansión das escolas públicas e favorecía ó aumento das escolas privadas; en consecuencia existían máis escolas de Ferrado.
En xeral aquelas provincias que antigamente estiveran máis avantaxadas é lóxico que teñan unha malor expansión escolar. 9. Factores que condicionan o censo ou rexistro dos centros do ensino privado. Os centros públicos aparecían computados nos rexistros da administración escolar, ista non sucedía ca privada. O concello de A Coruña estimaba o número de escolas privadas a partir dos datos suministrados polos alcaldes dos pobos, á súa vez recollidos de «viva voz» preguntando ós vecihos. 0. Características xerais das escolas pnvadas en Galicia. As escolas privadas denotan a preocupación, de certos segmentos da poboación 40F 13 segmentos da poboación por ingresar no mundo da cultura escrita. Existían máis de un tipo de escolas privadas, unhas eran escolas privadas de calidade que estaban nas grandes Vilas ou cidades, logo estaban as escolas de ferrado,que tiñan unha vida case clandestina, o mar xe de todo control oficial, e que resultaba moi difícil de contabilizar. 1 . Dinámica das escolas privadas con respecto das públicas. As escolas públicas e privadas levan unha dinámica contraposta, xa que cando as primeiras avanzan, as segundas retroceden e viceversa. As escolas privadas son un gran obstáculo para o desenvolvemento das públicas. Entre o ano 1855 e 1865, as privadas diminúen, de tal forma que o final deste periodo non supoñen máis que 0 do total das escolas existentes en Galicia, fronte 0 49% que representaban principio.
Esta mesma estivo motivada por unha circular do reitor da universidade de Santiago, en virtude do cal se prohiba o exercicio da ensinanza a aqueles mestres que non tivesen a titulaclón debida. Despois deste declive, e coincidindo coa crise das escolas públicas, as privadas volven a recuperarse durante os anos comprendidos entre 1865 e 1875 alcanzando neste derradeiro ano o seu máximo apoxeo segundo as estadisticas. En 1875 contabilizaban un número máis elevado de escolas privadas.
Coa chegada da Restauracion as escolas privadas entran nunha fase de claro declive, ao tempo cás públicas recobran o seu recemento, primeiro e se estabilizan máis tarde. 12. Causas da paulatina desaparición das escola s 3 12. Causas da paulatina desaparición das escolas privadas. As escolas privadas desapareceron grazas o Incremento das escolas públicas, tamén debido a que a administración volveuse mais rigorosa con aqueles que querían abrir escolas privadas (restricións legais) e a última causa foi coa administración, reconverteu moitas destas escolas privadas en públicas. 3. Provincias con maior dotación de escolas privadas en Lugo e A Coruña representaban entre un 70 e 94% das escolas nvadas existentes en Galicia, ocupando a primeira posición Lugo ata 1870 e recuperándoa de novo en 1 894, mentres que nos anos intermedios correspondeu a A Coruña; Pontevedra e Ourense ocupan o terceiro e cuarto lugar respectivamente. 14. Tipo de escolas predominantes en Galicia.
As escolas predominantes en Galicia eran as incompletas, de cada catro escolas existentes en Galicia, tres eran incompletas, aínda que se reducirían con paso do tempo, esta diminución seria compensada, en parte, pola aparición dunha nova categoria inferior, as escolas de tempada. 15. Comparación do sistema escolar español coa súa concreción erritorial en Galicia. A rede escolar pública galega contaba cunha calidade netamente inferior á media estatal. As principais causas de esta inferioridade radicaban na peculiar distribución espacial da poboación galega e na escasa capacidade financeira dos municipios. 6. Diferencias máis apreciables entre as escolas completas e incompletas. As escolas completas son mellores en todos os sentidos; ha 6 3 completas e incompletas. As escolas completas son mellores en todos os sentidos; hai máis alumnos matriculados, a asistencia é máis alta, os mestres están máis formados, tenen un mellar soldo e un mellor entorno aboral, en consecuencia os resultados académicos son máis favorables. 17. Actitudes da sociedade galega perante aos diversos tipos de escolarización. A sociedade galega quería unha maior calidade na educación.
Critica ademáis que a sociedade rural recib(a unha educación discriminada fronte as cidades, pese a contribuír a financiación dos servizos públicos. 18. A que deben a súa denominación as escolas de ferrado. As escolas de ferrado deben a súa denominación a que cada alumno, satisfacía o mestre con un ou varios ferrados de algún produto agrícola, por cada tempada de clase. As especies coas ue realizaban o pago, xeralmente eran de centeo e millo , e a cantidade máis frecuente era un ferrado, ainda que algunhas veces eran dous ou tres. 9. Quen eran os escolantes e cales eran as súas ocupacións e oficios habituais. Eran un grupo de persoas que practicaban a ensinanza có fin de obter uns recursos que completaban a súa economía ou que moitas veces este era o seu único ingreso para subsistir. Para eles o maxisterio tiña, un carácter accesorio ou secundario. Moitos deles eran campesiños, que no seu tempo morto nas tempadas de inverno, pretend(an aumentar a súa facenda, tamén acerdotes, marfieiros, sastres, zapateiros, carpinteiros…. n xeral, xente que non tiña ningunha titulaclón relacionada có ensino, que sabían escribir, e pouco máis, e que d ningunha titulación relacionada có ensino, que sabían escribir, e pouco máis, e que dispoñían de tempo para Invertilo na ensinanza, a cambio de ferradas de millo ou centeo. Tamén eran escolantes os deshauciados pola sociedade, desherdados, os anciáns, os cales encontraban nas escolas de ferrado un asilo temporal e un recurso para poder sobrevivir. 20. Calendario e horarios das escolas de ferrado.
As escolas de ferrado funcionaban soamente en inverno, esenvolvendo a ensinanza nunha soa sesión diaria, que empezaba ás once ou doce da mañá, e remataba á postura do 21 . Material didáctico predominante nas escolas de ferrado. O material didáctico predominante nas escolas de ferrado foron as cartas ( que eran escritos feitos polos mestres co obxectivo de que os nenos comezasen a ler) e os procesos ( que servían para o mesmo propósito pero ademais eran documentos de contido diverso que os propios nenas levaban a escola). A través de dito material e seguindo o método de deletreo levábase a cabo a aprendizaxe da lectura. 2. Materias de ensinanza nas escolas de ferrado. As materias de ensinanza nas escolas de ferrado eran. A lectura, a escritura , a doutrina cristián e rudimentos de aritmética. A lectura era a material principal, a escritura síguelle en canto a orde de importancia a pesares de que nalgunhas escolas non se practicaba. Isto tamén lle pasaba a doutrina cristián que soamente se impartía en escolas que levaban os sacerdotes. Por último, o número de escolas que se ocupaba da aritmética debía ser reducido e máis aínda o de alumnos. As materias 13 se ocupaba da aritmética debía ser reducido e máis aínda o de alumnos.
As materias eran ensinadas por igual tanto a nenos como a redominaba sempre o sexo nenas mais masculino. 23. Descrición xeral das escolas de ferrado. Eran un tipo especial de escolas privadas no século XIX, moi difíciles de controlar, onde cada alumno tiña que pagarlle ao escolante un ferrado de millo cu centeo por cada tempada de clase. Estes mestres, os chamados «escolantes», eran xente que non tiñan oficio; ex presidiarios, xente retirada, sacerdotes, mariñeiros, campesinos, carpinteiros,ou simplemente persoas que no seu tempo libre , nas tempadas invernais, procuraban con esta fórmula acrecentar un tanto, a súa escasa facenda.
Estes daban clase en cuadras, chozas, portais… sitios que non estaban preparados para dar clase. As materias que ensinaban eran lectura, escritura, doutrina cristiá, entre outras que se ensinaban tanto en nenas como en nenos. 24. Actitudes da sociedade perante as escolas de ferrado. Destacamos tres actitudes diferentes fundamentais; Hostil, Favorable( a máis expandida) e Permisiva.
Entres os inspectores a actitude era claramente hostil, diferenciábanse no seu radicalismo cando propoñían medidas encamiñadas a solucionar o que eles percibían como un problema: para uns tratábase de clausurar, sen máis, escolas rivadas temporais e outros máis posibilistas entendían que ao amparo da marxe de intervención recohecido pola lei, era preciso introducir determinadas reformas, cando menos naqueles casos que fosen suceptibles era preciso introducir determinadas reformas, cando menos naqueles casos que fosen suceptibles de mellora.
As razóns desta hostilidade residían tanto nas deficiencias inherentes ás escolas de ferrado como nos prexuízos que a súa existencia acarreaba as públicas. Os reitores compartían xeralmente ao igual que os inspectores que eran os que os mantiñan informados e en determinados asos ditaron disposicións tendentes a eliminar algunhas das escolas. Os mestres públicos ao igual que os inspectores criticaban a liberdade absoluta da ensinanza, a sazón vixente que permit(a exercer ó maxisterio a persoas incapacitadas para elo.
Esta crítica tiña como principal fundamento a rivalidade existente entre as escolas de ferrado e as públicas. para as autoridades municipais as escolas privadas temporais constituían unha coartada para non desenrolar a rede escolas pública polo que normalmente favorecían ao funcionamento de aquelas. As escolas de ferrado contaban co apoio de moitos pais de amilia. 25. Razóns explicatlvas da actitude dos pais de familia perante as escolas de ferrado. ara responder a este interrogante diferenciamos cinco sectores de opinión: Campesiños, autoridades municipais,mestres públicos,inspectores y reitores da universidade compostelana. Entre os inspectores a actitude era claramente hostil actitude que era compartida tamén cos reitores. Os mestres criticaban a liberdade absoluta da ensinanza que permitía que xente sen estudos repartise clase. Por outra parte esta a opinión dos campesinos que era os que maioritariamente recibían esta educación; en primeiro lugar es
